Hiện tượng bóng đè: Nguyên nhân, triệu chứng và truyền thuyết đáng sợ

Nguyên nhân gây hiện tượng bóng đè

Trong giấc ngủ, cơ thể thường thư giãn và các cơ bắp không di chuyển nhiều để ngăn ngừa việc tự làm bản thân bị thương khi có hành động bất thường trong giấc mơ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hiện tượng bóng đè xảy ra khi hormone của cơ thể được tiết ra để ngăn chặn giấc mơ tiếp diễn. Lúc đó, ý thức của người bị bóng đè đã tỉnh táo nhưng cơ thể lại không thể cử động.

Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần biết về chu kỳ ngủ của con người, bao gồm hai pha chính: pha ngủ nhanh (REM – rapid eye movement) và pha ngủ chậm (NREM – non-rapid eye movement). Hiện tượng bóng đè thường liên quan đến sự gián đoạn hoặc phân mảnh giữa hai pha này. Một chu kỳ REM-NREM kéo dài khoảng 90 phút, với phần lớn thời gian dành cho NREM, khi cơ thể chuyển sang trạng thái thư giãn. Trong thời gian REM, cơ thể vẫn thư giãn nhưng mắt chuyển động nhanh và giấc mơ bắt đầu. Hiện tượng bóng đè xảy ra khi cơ thể vẫn trong pha REM nhưng não bộ lại “thức giấc” do phát hiện mối nguy hiểm trong giấc mơ.

Triệu chứng của bóng đè

Các dấu hiệu và triệu chứng của bóng đè bao gồm:

• Hiện tượng có thể xảy ra chỉ một lần hoặc thường xuyên, thậm chí nhiều lần trong một đêm.
• Thường xuất hiện khi bạn sắp thức giấc hoặc vừa mới ngủ.
• Không thể di chuyển cơ thể khi ngủ hoặc khi thức dậy, kéo dài vài giây hoặc vài phút.
• Tỉnh táo nhưng không thể nói khi bị bóng đè.
• Có ảo giác và cảm giác sợ hãi.
• Cảm thấy áp lực lên ngực.
• Khó thở.
• Cảm giác như cái chết đang đến gần.
• Đổ mồ hôi, đau đầu, đau cơ và hoang tưởng.
• Sau khi trải qua bóng đè, bạn có thể cảm thấy buồn và lo lắng.

Truyền thuyết ma quỷ đáng sợ về hiện tượng bóng đè trong văn hóa thế giới

Trong văn hóa Brazil, hiện tượng bóng đè được miêu tả bằng một sinh vật có móng tay dài, ẩn nấp trên nóc nhà và giẫm lên ngực người ngủ, gọi là “Pisadeira”. Ở Catalonia, Tây Ban Nha, sinh vật màu đen tên “Pesanta” đội lốt chó hoặc mèo, đột nhập vào nhà và ngồi lên ngực người ngủ, gây cảm giác khó thở và ác mộng.

Truyền thuyết đáng sợ về bóng đè trong văn hóa Brazil và Catalonia

Thời Trung cổ ở châu Âu, người ta đồn về những con quỷ ngồi lên ngực và quấy rối người ngủ, gọi là Incubus (quỷ nam) và Succubus (quỷ nữ). Ở Newfoundland, Canada, người ta kể về một “bà già” (Old Hag) đến và ngồi lên ngực người đang ngủ.

Một số dân tộc ở Việt Nam và Lào tin rằng đó là linh hồn ác ý đè lên ngực và cố làm chúng ta khó thở. Ở Mexico, hiện tượng bóng đè được gọi là “một xác chết leo lên người tôi”.

Trong văn hóa Inuit, các pháp sư có thể dùng pháp thuật để tạo ra cảm giác “uqumangirniq”, khiến người đó không thể di chuyển, nói chuyện hay la hét. Văn hóa Nhật Bản đề cập đến “kanashibari”, khi một triệu hồi sư kêu gọi linh hồn đầy hận thù đến làm nghẹt thở kẻ thù.

Truyền thuyết đáng sợ về bóng đè trong văn hóa Inuit và Nhật Bản

Trong một số nền văn hóa khác, hồn ma và thế lực siêu nhiên được cho là thủ phạm. Nghiên cứu về người tị nạn Campuchia từ năm 1970 cho thấy nhiều bệnh nhân nhắc đến “khmaoch sângkât”, hay “con ma ấn tôi xuống”. Ở Thái Lan, hồn ma “phi am” ám ảnh mọi người khi họ còn ngái ngủ và không thể cử động. Trong văn hóa truyền thống Trung Quốc, “ma áp” gây ra bóng đè.